MAKALE

Emrah Altuntecim 

Günümüzde insan ömrü yaklaşık olarak kadınlarda 72, erkeklerde 68–69 yıl olarak seyretmektedir. Bu hayatımızın üçte biri uykuda geçerse geriye kalır 40 yıl. Bu zamanın 15 yılı eğitim döneminde geçer, elimizde kaldı 25 yıl. Kalan zamanın da önemli bir kısmı, yemek yeme, temizlik, alışveriş ve işyerinde geçer. Ömür sermayesinden pek az bir zaman kalır elimizde. Kalan bu sınırlı zaman yalnızca birkaç yıldır dostlar. Sayılı birkaç yıl… Okumamız gereken kitaplar, gezip görmek istediğimiz yerler, yapmak istediğimiz hobileri ve kişisel gelişimimize katkıda bulunabilecek tüm işleri birkaç yıla sığdırmak durumunda görünüyoruz.

Biz eğitimci ve koç kökenli yöneticiler olarak ekseriyetle sınırlı olan zamanını iyi bir şekilde değerlendirmek için dikkatli davranır ve bu konuda iyi düşünürüz. Zaman bu noktada “zorunlu olarak harcanan zaman ve özgür olduğumuz zaman” olmak üzere ikiye ayrılır. Örneğin uykuda geçirilen zaman zorunlu harcanan bir zamandır. Yani istesek de istemesek de hayatta kalabilmek için her gün belirli bir ölçüde uyuyup dinlenmemiz gereklidir. İşyerinde geçirdiğimiz zaman da çoğu kez isteğe bağlı olarak değiştiremeyeceğimiz için zorunlu harcanan zamandır...

Zorunlu harcanan zamanı değiştiremesek de verimli hale getirebiliriz. Örneğin uzun zaman yatakta zaman geçireceğimize, bu zamanı yarım saat kadar kısaltarak kaliteli bir uyku düzenini oturtmayı deneyebiliriz. Böylece hem uykumuz bizi dinlendirecek ve bize enerji katacak, hem de günde yarım haftada üç buçuk, ayda 14 saat özgür olduğumuz fazladan zaman kazanacağız… Özgür olduğumuz zamanı da en verimli şekilde değerlendirmek gerekiyor öyle değil mi? Mesela kitap okuyoruz. Evet ama ne tür kitaplar okuyoruz?

Şu soruları kendimize soralım:

—Bu kitap benim kültürümü mü arttıracak?

—Yeni konular keşfetmemi sağlayabilir mi?

—Hedeflerime doğru ilerlerken motivasyonumu yükseltebilir mi?

—Manevi olarak beni güçlendirip derinleştirecek mi?

—Hafızamı güçlendirebilir mi?

—Hayal gücümün artmasına katkıda bulunabilir mi?

—Benim maddi ve manevi zenginliğime katkıda bulunabilecek tavsiyeler elde edebilir miyim?

Bu soruları arttırmanız mümkün fakat bu soruların cevapları olumlu değilse o kitap ile zamanınızı değerlendirmeye çalışmayın. Kısacası zaman kaybıdır! Özgür olduğumuz zamanı en iyi şekilde “değerlendirmenin” bir diğer yolu da bir konu ile ilgilenirken “zaman geçirme” mantığını değiştirip, bize çok yönlü fayda sağlayabilecek faaliyetler planlamak ve yapmaktır. Bu faaliyetler bizi eşzamanlı olarak dinlendirebilir, eğlendirebilir, sosyal çevremizi genişletmemizi ve iç dünyamızı zenginleştirmemizi sağlayabilir. Örneğin; Bir grup ile doğa yürüyüşü yapmak birçok özelliği olan bir faaliyettir.

1-Temiz hava almak ve tempolu yürüyüş sportif bir faaliyet yapmanızı sağlar.

2- Yeni insanlarla tanışmak ve sohbet etmek çevrenizi genişletir.

3- Doğayı gözlemlemek sizin bilgi dağarcığınızı genişletir.

4- Yeşile bakmak sizi dinlendirir ve stres atmanızı sağlar.

5- Trekking esnasında fotoğraf çekip bunu sevdiklerinizle paylaşabilirsiniz.

6- Kamp ateşinde yemek yapıp yemenin zevkine varabilirsiniz.

7- Şifalı otlar ve meyveler toplayabilirsiniz.

8- Geziyi siz organize ediyorsanız bu işten para kazanabilirsiniz…

Evinizde belgesel programları izlemek de size birçok şey kazandırabilir;

1- İlginç ve güzel belgeseller sizi fiziksel ve zihinsel olarak dinlendirir.

2- Size ilham verebilir.

3- Bilgi ve kültür dünyanızı zenginleştirir.

4- Hayat hakkında düşünme ve muhakeme becerinizi arttırır.

5- Arkadaşlarınızla konuşabileceğiniz yepyeni konulara sahip olursunuz,

6- Bu belgeseli bir grup halinde izleyip sosyal bir ortam yaratabilirsiniz.

7- Belgeseli CD’ye kaydedip sevdiklerinize hediye edebilirsiniz.

8- Belgeselde izlediğiniz yerleri canlı olarak görmek için plan yapmaya başlayabilirsiniz.

Başarılı profesyoneller “zaman içinde kendini yönetme” konusunda sinekten yağ çıkarmayı becerir! Zeki insanlar  için boş zaman kavramı yoktur, zaman altın değerindedir. “Kendini Arama Kurtarma” isimli kitabımda detaylarıyla paylaştığım kişisel gelişim sistemi içinde de  serbest zaman ya da özgür zaman kavramı geçerlidir. Örneğin; serbest zamanımızı sohbet ederek de değerlendirebiliriz. Ancak yapılan bu sohbetlerin bir amacı olmalıdır. Dolayısıyla özgür zamanlarınızda sohbet edeceğiniz kişiyi ve konuyu mümkün mertebe belirlemeye çalışmalıyız. Gelecekte hayatımıza dâhil edeceğimiz konuları paylaşmak için bize faydalı olan kişilerle bir araya gelerek özgür zamanımızı keyifli bir şekilde de değerlendirebiliriz. Bu sohbeti belirli bir zamana yayarak siz yönlendirebilirseniz, özgür zamanınızı en verimli şekilde değerlendirmiş olursunuz. Bir konuda uzmanlaşmış bir kişi de bizimle bilgi ve deneyimlerini paylaşarak iki taraflı yarar sağlanabilir… Örneğin; dinlenme amaçlı olarak evimizde bir akvaryum kurmak istiyoruz, bu harika hobiyi hayatına dâhil etmiş bir arkadaşımızı çaya davet etmemiz size zaman, enerji ve belki de para bile kazandıracaktır.

Yaşça ve hayat tecrübesi olarak sizden daha ileride olan ya da başarı konusunda model olarak alabileceğiniz bir kişi ile yapacağınız sohbet ise hayatınızda belirleyici bir değişim yaratabilecek güce sahiptir. Örneğin, evlilik hazırlıklarınız var, bu konuda olumsuz düşüncelere sahip olmayan evli bir veya birkaç arkadaşınızla buluşup evlilik öncesi yapılması gereken hazırlıklar konusunda en ekonomik ve pratik çözümleri, yapılabilecek muhtemel hata tiplerini ve avantajları öğrenebilirsiniz. Amerikayı yeniden keşfetmeye çalışmanız zaman kaybıdır...

Bir de arabamızda ya da toplu taşıma araçları gibi mecralarda yitirilen zamanlarımız vardır. Bu zamanları da çok çeşitli şekillerde değerlendirmemiz mümkündür. Sesli kitaplar veya kademeli enstrümental bir müzik dinleme disiplini ile işe başlayabilirsiniz…